CBR – Centrum voor Beroepsvervolmaking in de Rechten
Nascholingsdagen Bemiddeling – 2017-2018
SESSIE 1 Echtscheiding onderlinge toestemming
(Steven Brouwers) maandag 02/10/2017 13-17 uur
De EOT is in de beroepspraktijk van de familiale bemiddelaar ongetwijfeld een belangrijk item. Het is een echtscheidingsvorm die via onderhandeling tot stand komt. Het bereikte akkoord moet allesomvattend zijn zowel op het vermogensrechtelijke vlak als op het persoonsrechtelijke vlak. De regeling m.b.t. de kinderen is daarbij een belangrijk onderdeel. Het is een totaalconcept waarbij niets mag doorgeschoven worden naar de beslissing van de rechter. De les bestaat uit twee onderdelen. Vooreerst is er een update van de wetgeving en van de belangrijkste rechtspraak en rechtsleer die relevant is voor de EOT. In het tweede deel wordt er gewerkt met een modelakte. De verschillende onderdelen ervan worden stapsgewijs besproken met aandacht voor de redactie van de clausules bv. m.b.t. het lot van de gezinswoning, de verblijfsregeling voor de kinderen en de alimentatie die moet worden betaald. Er wordt tenslotte gewezen op de aansprakelijkheid van de bemiddelaar voor slecht of dubbelzinnig opgestelde teksten.
SESSIE 2 – Echtscheiding en kinderen
Conflictpatronen tussen ouders en kinderen en tussen de ouders onderling (T&O m.m.v. S. Brouwers) maandag 16/10/2017 13-19 uur
Meer en meer kinderen en jongeren maken de echtscheiding van hun ouders mee. Omdat kinderen zeer sterk betrokken zijn, kan het belangrijk zijn hen te horen, maar dat dient met de nodige omzichtigheid te gebeuren. Het vermijden van parentificatie of verstoring van de loyauteit naar beide ouders is noodzakelijk. Veel ouders zijn erg bezorgd hoe hun kinderen de echtscheiding zullen doormaken en willen de negatieve effecten ervan zoveel mogelijk beperken. Ouders kunnen dikwijls onvoldoende hun scheiding als partners onderscheiden van het feit dat zij beiden ouders blijven. Kinderen verdwalen in loyauteitsconflicten, gezinnen stagneren in hun evolutie naar een nieuwe gezinsconstellatie, families raken verscheurd. Helderheid scheppen voor alle betrokkenen kan bijdragen tot wederzijds begrip en tot het ontwikkelen van een positieve kijk op de mogelijke evolutie. Tijdens deze themasessie zal Steven Brouwers (advocaat balie Antwerpen) de nieuwe regeling voor het horen van kinderen in gevolge de nieuwe wet op de familie- en jeugdrechtbank toelichten.
De Nascholingsdagen Bemiddeling zijn een initiatief van het Centrum voor Beroepsvervolmaking in de Rechten (CBR) van de Universiteit Antwerpen. Deze dagen zijn een vervolmakende opleiding ten behoeve van juristen en welzijnswerkers die met bemiddeling bezig zijn. Ze omvatten 7 sessies praktische training, gegeven door Theo Geuens (T&O) waarbij enerzijds wordt gewerkt met de vragen van cursisten over de voorliggende thema’s en anderzijds rond diverse praktische casussen. Oefeningen met terugkoppeling en conclusies voor de praktijk en korte theoretische beschouwingen wisselen elkaar af. Daarnaast zijn ook twee theoretische nascholingsdagen in het programma opgenomen om tegemoet te komen
aan de specifieke noden van de bemiddelaar.
SESSIE 3 – Inleiding tot de oplossingsgerichte bemiddeling
(T&O) maandag 6/11/2017 13-19 uur
In deze sessie wordt een inleiding gegeven tot de oplossingsgerichte bemiddeling met praktische voorbeelden. De door deze benadering aangeboden technieken kunnen bijdragen tot de verrijking van de persoonlijke bemiddelings- stijl. De oplossingsgerichte benadering besteedt vooral aandacht aan de juiste benadering van al dan niet meewerkende betrokkenen, het correct formuleren van de doelstellingen en het stellen van oplossing genererende vragen (waaronder de wondervraag). Daartoe zal men luisteren zonder vooronderstellingen en neemt men de gewenste situatie als uitgangspunt. Men leert mensen zichzelf helpen en bewuste keuzes maken, uitgaande van de momenten dat het wél lukt de gewenste situatie te bereiken.
SESSIE 4 – Omgaan met emoties, motieven en belangen
(T&O) maandag 27/11/2017 13-19 uur
Bij escalerende conflicten komt het er voor de bemiddelaar op aan een correcte benadering te ontwikkelen door een verbeterd inzicht in achterliggende emoties en motieven. Door te vertrekken van de eigen waarheid komen non-verbale aanwijzingen en emoties duidelijk naar voor. Met een grondig exploreren en een goed inzicht in de onderliggende beweegredenen kan de bemiddelaar de daaruit volgende concrete belangen voor de betrokkenen bloot leggen. Doordat de betrokkenen duidelijkheid krijgen over wederzijdse gelijklopende en tegengestelde belangen kunnen zij hierover beter gaan onderhandelen, wat de kans op een consensus aanzienlijk bevordert.
SESSIE 5 – Inleiding tot de narratieve bemiddeling
(T&O) maandag 11/12/2017 13-19 uur
De narratieve bemiddeling vertrekt vanuit de veronderstelling dat we door verhalen onze eigen constructie van de werkelijkheid waarmaken. De narratieve bemiddeling gaat er dus van uit dat conflicten veroorzaakt worden door de betekenis die betrokkenen geven aan de gebeurtenissen in hun leven en omdat ze anderzijds sommige betekenisvolle elementen weggelaten. De bemiddelaar zal aandacht geven aan wat we zeggen, hoe we het zeggen en aan wat we weglaten. Via externaliserende gesprekken wordt het probleem buiten de persoon geplaatst, zodat het gemakkelijker gemeenschappelijk kan worden gewijzigd. Door deconstructie krijgt men inzicht in wat het conflictverhaal veroorzaakt en of men dat wil. Via gesprekken waarbij positieve uitzonderingen op het conflictverhaal als uitgangspunt worden besproken kan men een ander, positief alternatief verhaal ontwikkelen, waardoor vertrouwen en onderlinge samenwerking mogelijk wordt.
Nascholingsdagen
SESSIE 6 – Inleiding tot de transformatieve bemiddeling
(T&O) maandag 15/1/2018 13-19 uur
In deze sessie wordt een inleiding gegeven in de transformatieve bemiddeling met praktische voorbeelden. Deze technieken kunnen bijdragen tot de verrijking van de persoonlijke bemiddelingsstijl. Bij de transformatieve benadering werkt men vooral vanuit de begrippen empowerment en recognition met intentionele stilte, intensief luisteren, reflecteren/parafraseren, samenvatten, open vragen en checking in. Bij transformatief bemiddelen wordt niet primair nadruk gelegd op het te bereiken onderhandelingsresultaat, eerder op de relatie tussen personen en ziet men het conflict als kans en niet als probleem. Het is de ervaring van veel bemiddelaars dat zij in relaties veranderingen zien optreden die zij als positief ervaren. Dit is persoonlijke groei door bemiddeling. In een conflict kan iemand zich aangetast, miskend en machteloos voelen: ‘verslagen’ in de strijd. De bemiddeling kan ertoe leiden dat die partij zich gesterkt en erkend voelt. Wanneer een partij uit zijn defensieve positie komt, kan zij oog krijgen voor de andere partij en ontstaat er ruimte voor erkenning van die andere partij als persoon met noden van velerlei aard. Deze erkenning kan tijdens de bemiddeling onder woorden gebracht worden, maar kan ook leiden tot daden waarbij reëel ingespeeld wordt op behoeften en verlangens van de andere partij. Het gevolg zal zijn dat de partij anders komt te staan in de relatie tot de ander en omgekeerd.
SESSIE 7 – Onderhandelend omgaan met conflicten
(T&O) maandag 19/2/2018 13-19 uur
Waar mensen samenkomen zijn er conflicten. Die conflicten oplossen is niet eenvoudig. Hoewel niemand op een conflict zit te wachten, komen ze maar al te vaak voor. Op zich is dat ook niet zo vreemd. Mensen brengen soms veel tijd met elkaar door en hebben dikwijls belangen waarvan de realisatie door de belangen van de ander belemmerd wordt. Soms botsen karakters simpelweg. Kleine ergernissen worden groter. Het begint te smeulen en plotseling slaat de vlam in de pan. Omgaan met conflicten laat zien wat je kunt doen als conflicten uit de hand lopen of dreigen te lopen. Om op de juiste manier met uiteenlopende conflictsituaties om te gaan zullen we de belangrijkste aspecten behandelen die altijd bij een conflict aan de orde zijn. Op welke manieren kan men leren met conflicten omgaan? Wat is een conflict eigenlijk? Wie zijn de conflictpartijen? Hoe leer je correct te onderhandelen bij conflicten? U krijgt handige checklists en herkenbare voorbeelden waardoor u zal leren hoe men kan kiezen tussen het gedrag van een brandstichter of een brandweerman.
SESSIE 8 -Verbindende communicatie
(T&O) maandag 05/3/2018 13-19 uur
De verbindende communicatie, gebaseerd op de geweldloze communicatie van Marshall Rosenberg, wil een kwalitatieve verbinding tot stand brengen die toelaat om rekening te houden met de eigen behoeften én met die van de andere. Hierdoor kan vermeden worden dat conflicten hoog oplopen. Vanuit deze verbinding – waarin geen oordelen noch verwijten uitgesproken worden – kan men de ander tegemoet komen zonder zichzelf te verliezen of weg te cijferen. Zelfs in moeilijke situaties of conflicten kan men er voor kiezen om verbindend te communiceren. Belangrijk is te beseffen dat wie goed communiceert, verantwoordelijkheid opneemt voor eigen gevoelens en gedachten. Deze verbindende taal levert verbeterde communicatiekwaliteit op en meer welbevinden. Door verbinding te maken met de eigen waarden en emoties is het gesprek met anderen rustig en open. Zelfkennis is de voorwaarde om goed voor jezelf en de andere te kunnen zorgen. Gewelddadige communicatie is het gevolg van een behoefte die niet wordt ingevuld, bij jezelf of bij de andere. Het is als het ware een uiting van pijn, die je als signaal kunt beschouwen en waarmee je dan positief aan de slag kunt gaan. Verbindend communiceren vraagt in de eerste plaats om een open houding, de wil om het anders aan te pakken, de nieuwsgierigheid om verandering te ontdekken bij zichzelf en de andere. Dankzij die positieve energie en kracht, kan men leren beter om te gaan met verschillen en conflicten hanteren of vermijden.
SESSIE 9 – De sociale en fiscale verplichtingen van de bemiddelaar
(Laura De Meyer & Luc Maes) maandag 19/3/2018 13-17 uur
De bemiddelaar-zelfstandige moet, net als alle andere zelfstandigen, een aantal sociale, fiscale en boekhoudkundige verplichtingen nakomen. Laura De Meyer (mandaatassistente socialezekerheidsrecht UAntwerpen) brengt tijdens deze sessie de sociaalrechtelijke verplichtingen in kaart: de verzekeringsplicht, aansluitingsplicht en bijdrageplicht worden besproken, alsook alle daarmee samenhangende formaliteiten en bijzondere aandachtspunten zoals de gevallen waarbij van de bemiddelaar een actief, zelfs proactief, optreden wordt verwacht. Tot slot zoomt zij ook in op de verplichtingen die de bemiddelaar moet vervullen teneinde van bepaalde socialezekerheidsprestaties te kunnen genieten. Zij belicht (het waarom van) het belang van aanvullende verzekeringen voor de zelfstandige. Ook de sociaalrechtelijke verplichtingen bij een – weliswaar onverhoopte – stopzetting worden besproken. In dat verband behandelt ze kort de krachtlijnen van het overbruggingsrecht, dit is de voormalige faillissementsverzekering. Luc Maes (docent UAntwerpen) belicht op zijn beurt het fiscaal statuut van de bemiddelaar-zelfstandige: welke verplichtingen rusten op de bemiddelaar inzake inkomstenbelastingen en wat is zijn/haar BTW-statuut? Zijn alle vergoedingen die voor opdrachten worden aangerekend, belastbare inkomsten? En op welk tijdstip zijn ze belastbaar? Op het moment van de opstelling van de vergoedingsnota? Of op het moment van de ontvangst van de vergoeding? Beïnvloeden de vergoedingen als bemiddelaar het fiscaal regime van andere inkomsten die de bemiddelaar uit andere bronnen verkrijgt? Wat is het effect van de vergoeding van een bemiddelaar op het fiscaal regime van het gezinsinkomen? Zijn de kosten die een bemiddelaar maakt in uitvoering van zijn/haar opdrachten aftrekbaar van de belastbare inkomsten? Onder welke voorwaarden en beperkingen?
SESSIE 10 – Omgaan met mensen met communicatiemoeilijkheden
(T&O) maandag 16/4/2018 13-19 uur
Bemiddelaars komen vaak in aanraking met mensen die bijzonder veel moeite hebben om conflicten constructief te benaderen. Als bemiddelaar is het dan zeer nuttig de verschillende gedragspatronen te herkennen en daar op de juiste manier mee om te gaan, zodat de kans op een vlotte communicatie wordt geoptimaliseerd. De transactionele analyse en de procescommunicatie verschaffen inzichten over hoe mensen met zichzelf en anderen omgaan. De transactionele analyse laat zien hoe mensen psychologisch functioneren en hoe dat hun interactie sterk beïnvloedt. De procescommunicatie biedt de bemiddelaar een heldere structuur om tussenkomsten efficiënter te laten verlopen. De strategieën in stress- en conflictsituaties worden uitgediept en er wordt ook aandacht besteed aan de persoonlijke functioneringswijzen. Ook concrete richtlijnen over hoe daar best mee om te gaan worden meegegeven.
Locatie Universiteit Antwerpen
Stadscampus Aula D.019 – Grote Kauwenberg 18 – 2000 Antwerpen.
Meer info over de bereikbaarheid van de Stadscampus – www.uantwerpen.be/cbr
Inschrijvingsvoorwaarden – Inschrijven gebeurt bij voorkeur elektronisch.
• Het inschrijvingsgeld bedraagt € 150 per sessie of € 425 voor 3 themasessies en wordt binnen de 14 dagen na ontvangst van de debetnota betaald op KBC rekeningnummer BE69 7350 1176 5478 van CBR, Stadscampus-UAntwerpen, Venusstraat 23, 2000 Antwerpen.
• Er wordt geen bevestiging van uw inschrijving verstuurd.
• Elke inschrijving is bindend en kan niet worden geannuleerd. Vervanging door een collega kan door eenvoudige schriftelijke mededeling aan de organisatoren.
• In het inschrijvingsgeld zijn deelname aan de studiemiddag, de documentatie, een broodje en koffie/thee/water voor aanvang alsook een versnapering tijdens de pauze begrepen.
• Het aantal deelnemers is minimum 12 en maximum 16. Als 7 dagen vóór de activiteit het minimum aantal deelnemers niet wordt gehaald, behoudt de organisator zich het recht voor om de activiteit te annuleren. Als blijkt dat de sessie volzet is wordt u op en wachtlijst gezet en zal de sessie herhaald worden bij voldoende belangstelling.
• CBR is erkend als opleidingsverstrekker voor het systeem van de KMO-portefeuille. Door hiervan gebruik te maken kan tot 40% worden bespaard op de deelnemersgelden. De aanvraag van de KMO-portefeuille moet gebeuren ten laatste 14 dagen na aanvang van de opleiding. De deelnemer verbindt zich ertoe de regels gesteld door het Agentschap Ondernemen te respecteren. Accreditatienummer voor KMO-portefeuille DV.O100321 (CBR – Faculteit Rechten, Universiteit Antwerpen).
Erkenningen : Erkenningen voor deze nascholingsdagen werden aangevraagd bij:
• de Federale Bemiddelingscommissie • de OVB • de Nationale Kamer van notarissen.
Bemiddeling – Academiejaar 2017-2018
Bemiddeling is een maatschappelijke praktijk in ontwikkeling en sinds 2005 ook wettelijk geregeld. Een bemiddelaar helpt anderen onderhandelen over hun meningsverschil en hanteert volgende principes:
- meerpartijdigheid : De bemiddelaar waakt erover dat de standpunten van alle betrokkenen gerespecteerd worden en dat elke partij zich erkend voelt. De bemiddelaar tracht, rekening houdend met eventuele machtsonevenwichten, eenieder evenveel invloed te geven in de onderhandeling.
- inhoudelijke neutraliteit : De bemiddelaar geeft geen advies en stuurt niet aan op een welbepaalde regeling.
- procesdirectiviteit : De bemiddelaar structureert de onderhandelingen volgens een bepaalde methodiek en volgt daarbij een procedure.
- vertrouwelijkheid : De bemiddelaar geeft geen informatie over de bemiddeling aan derden, tenzij met goedkeuring van alle betrokkenen, of in de gevallen door de wet bepaald.
- vrijwillige toegang : De onderhandelaars kiezen vrijwillig voor bemiddeling. Verplichte deelname aan bemiddeling kan leiden tot slechte overeenkomsten die enkel instrumenteel worden afgesloten.
ONZE OPLEIDING BEMIDDELING
Bemiddeling is niet enkel een methode van werken maar impliceert bepaalde filosofische, ethische, psychologische en pedagogische inzichten en uitgangspunten. De explicitering van deze inzichten en de ontwikkeling van een samenhangende theorievorming is noodzakelijk om de rol van de bemiddelaar te begrijpen en een coherente bemiddelingspraktijk te ontwikkelen.
Vanuit dit concept bieden we een multidisciplinaire, wetenschappelijk verantwoorde en praktijkgerichte opleiding in bemiddeling.
De opleiding bemiddeling bestaat uit een basismodule en twee uitstroommodules. Deze modules kunnen afzonderlijk of samen gevolgd worden (zie inschrijving en inschrijvingsgeld). Terwijl de basismodule de grondslag vormt voor de nodige kennis en vaardigheden van de bemiddelaar, bieden de uitstroommodules contextgebonden specialisaties aan in ofwel familiezaken ofwel burgerlijke en handelszaken. In deze uitstroommodules worden de lesgevers bijgestaan door praktiserende bemiddelaars.
BASISMODULE BEMIDDELING (82 u)
Inleiding 6 u
Demonstratie bemiddeling; algemene bemiddelingsprincipes; verschil onderhandelen – bemiddelen
T&O VCOK – Antwerpen (UA), 29/9/2017 (13.30-19.30u) – Gent (RE), 29/9/2017 (10-17u)
Sociologisch luik 4 u
Bemiddeling als maatschappelijke tussenkomst
R. Roose – Antwerpen (UA), 6/10/2017 (13.30-18u)
Filosofisch/juridisch luik 8 u
Bemiddeling als traject van conflicthantering; juridische aspecten van bemiddeling (wet 21 feb 2005); praktische informatie over erkenning en aanvraagmodaliteiten – B. Gayse – Antwerpen (UA), 13/10/2017 (13.30-18u)
- Overzicht trajecten conflicthantering; rechtspraak als traject van conflicthantering (burgerlijk procesrecht) – C. Van Severen – Gent (PPW), 20/10/2017 (13.30-15.30u)
- Filosofische aspecten van bemiddeling – J. Verplaetse 2 Gent (PPW), 20/10/2017 (16-18u)
Psychologisch luik 16 u
- Inleiding in de psychologie – A. Buysse – Gent (PPW), 27/10/2017 (13.30-18u)
- Communicatietheorie en systeemdenken als referentiekader in de bemiddeling; onderhandelingsmethodes – A. Buysse – Gent (PPW), 10/11/2017 (13.30-18u) – Gent (PPW), 17/11/2017 (13.30-18u) – Gent (RE), 24/11/2017 (13.30-18u)
Trainingsluik 35 u
- Bemiddelingsprocedure, rollen van de bemiddelaar, onderhandelingsmethode en conflictbeheer; de algemene bemiddelingsprincipes toepassen en vaardigheden inoefenen – VCOK T&O – Gent (VCOK) (10-17.30u): 1/12/2017, 8/12/2017, 15/12/2017, 22/12/2017, 19/1/2018 ** – Antwerpen (UA) (13-18.30u): 1/12/2017, 8/12/2017, 15/12/2017, 22/12/2017, 12/1/2018, 19/1/2018, 26/1/2018
Synthese 13 u
- Deontologie van de bemiddelaar – S. Brouwers, H. Hellemans, A. Verbruggen 3 Antwerpen (UA), 2/2/2018 (13.30-17u)
- Contractuele aandachtspunten – A. Van Oevelen & S. Brouwers 5 Antwerpen (UA), 9/2/2018 (13-18.30u)
- Geïntegreerde casus – T&O VCOK – Antwerpen (UA), 23/2/2018 (13.30-19u) – Gent (RE), 23/2/2018 (13-18.30u)
Individuele feedback bij het eindwerk (indien enkel de basismodule wordt gevolgd) – T&O VCOK – na afspraak
VCOK is een vormingscentrum gespecialiseerd in bemiddeling, kinderopvang en opvoeding
“VCOK is een vormingscentrum gespecialiseerd in bemiddeling, kinderopvang en opvoeding. We staan in voor de opleiding en nascholing van bemiddelaars. We werken volgens het bemiddelingsmodel contrapunt. De opleiding bemiddeling bestaat uit een basismodule en twee uitstroommodules. Deze modules kunnen afzonderlijk of samen gevolgd worden (zie inschrijving en inschrijvingsgeld). Terwijl de basismodule de grondslag vormt voor de nodige kennis en vaardigheden van de bemiddelaar, bieden de uitstroommodules contextgebonden specialisaties aan in ofwel familiezaken ofwel burgerlijke en handelszaken. In deze uitstroommodules worden de lesgevers bijgestaan door praktiserende bemiddelaars.”
Opleiding bemiddeling aan de KU Leuven
POSTGRADUAAT BEMIDDELING
Tiensestraat 41, 3000 Leuven
law.bemiddeling@kuleuven.be
016 32 87 17 of 016 32 54 11
Plaats en data De basismodule start op maandag 25 september 2017 en eindigt op maandag 15 januari 2018. De evaluatie voor de basismodule is voorzien op zaterdag 20 januari 2018 (theorie) en maandag, dinsdag of zaterdag 22, 23 of 27 januari 2018 (praktijk).
Postgraduaat bemiddeling
Deze multidisciplinaire en praktijkgerichte opleiding is gericht op het opleiden van familiaal…
Pro Mediation bestaat uit een krachtige, unieke samenwerking van docenten met onderwijservaring die zowel een academische vorming genoten als met hun beide voeten in de praktijk staan. Onze docenten-bemiddelaars zijn psycholoog, coach, socioloog, pedagoog, advocaat, magistraat, notaris, (bedrijfs)jurist, academicus, romanist, ingenieur en/of werken in een (inter)nationale praktijk.
Pro Mediation werkt samen met de faculteit recht & criminologie van de VUB door in het kader van het mastervak ADR (waarvan Prof. dr. Jachin Van Doninck titularis is en Fleur Goister wetenschappelijk medewerker) opleidingsondersteuning en bijstand te bieden.
