20 Juli 2017
Op de website van het ministerie van Justitie, lezen we dat Koen GEENS de bemiddeling wil promoten als een echt alternatief voor de rechtbank.
Link naar het artikel van Minister Koen Geens
Het is zo dat deze alternatieve geschillenbeslechting reële voordelen biedt. Naast het feit van een gemeenschappelijke aanpak, is een bemiddeling sneller (83 dagen gemiddeld), goedkoper en vertrouwelijk. De bemiddeling bevordert de verzoening tussen de partijen, wat harmonieuze intermenselijke relaties onderhouden mogelijk maakt alsook het behoud van de relatie van vertrouwen tussen mensen.
De bemiddeling ontwikkelt zich zeer traag. Koen GEENS heeft het over 5.000 bemiddelingen afgesloten per jaar tegenover meer dan een miljoen vonnissen uitgesproken door de rechters.
In dit aantal bemiddelingen, zijn honderden spontane bemiddelingen buiten juridisch kader uitgevoerd in buurten, families, bedrijven, scholen … .. niet opgenomen.
De Minister zegt dat “de definitie van het begrip ‘bemiddeling’ verankerd is in de wet”, terwijl ze er op dit ogenblik niet specifiek in opgenomen is . De Minister voegde eraan toe “zal bemiddeling ook mogelijk maken voor geschillen met publiekrechtelijke rechtspersonen (gemeenten, provincies, overheden…).”
Op 6 juni 2016 heeft de BUPB, door het verspreiden van haar open brief, al de aandacht getrokken over de vaagheid van de terminologie “bemiddeling” door de Europese definitie van Michèle GUILLAUME-Hofnung voor te stellen:
« De bemiddeling is een vrijwillig proces waardoor sociale relaties opgebouwd of hersteld worden, en waardoor geschillen voorkomen of opgelost worden.
Dit proces wordt geleid aan de hand van “ethische” communicatieregels waarbij de deelnemers zich inspannen om de dialoog terug op gang te brengen en om een oplossing te vinden voor hun situatie.
In de loop van dit proces begeleidt een bemiddelaar, de onafhankelijke derde, op een onpartijdige manier, zonder de resultaten te beïnvloeden, terwijl hij wel de belangen van elke partij bewaakt en de confidentialiteit van de uitwisseling waarborgt. »
Deze definitie is door vele verenigingen en groepen van Belgische en Europese bemiddelaars beoordeeld en goedgekeurd.
Om de kwaliteit van bemidelaars te garanderen, zegt Koen Geens dat het beroep en de titel zal worden beschermd. Bemiddelaars moeten slagen in een kwalificerend examen.
De BUPB stelt zich vragen bij de samenstelling van de jury, de inhoud van het examen, de relevantie ervan voor bemiddelaars die in een “bemiddelingsspecialisatie”zijn afgestudeerd …
De Belgische Unie van Professionele Bemiddelaars is ingenomen met de belangstelling van de Minister voor de bemiddeling, maar betreurt het dat hij vooral de activiteiten op de voorgrond plaatst van advocaten, deurwaarders en notarissen die de erkenning gemakkelijker verkrijgen dan de andere bemiddelaars namelijk psychologen, sociologen, ingenieurs, artsen, maatschappelijk werkers…
Het hebben van een diploma in de rechten verleent niet onmiddellijk alle vereiste kwalificaties aan de kandidaat bemiddelaar.
Er moet onderscheid worden gemaakt tussen deze beroepen en het werk van de bemiddelaar wiens aanpak en doelstellingen verschillend zijn en heel specifieke vaardigheden vereisen.
De bemiddelaar is geen juridische noch psychotherapeutische counselor. De inspanningen die door een aantal juridische professionals geleverd moeten worden zijn soms zelfs zoveel groter omdat ze tegenin moeten gaan op enkele van hun automatismen die vaak onverenigbaar zijn met de activiteiten van de bemiddelaar.
Indien de Minister van plan is om advocaten vrij te stellen van de cursus rechten , zal hij dit dan ook voor bijvoorbeeld psychologen doen voor de cursus psychologie? De verhouding van de bemiddelaar tot de cursus rechten en psychologie is heel anders dan degene die hij gebruikt in zijn beroep van advocaat, notaris of psycholoog.
De Minister stelt verder dat “het bemiddeld akkoord niet voorgelegd moet worden aan de rechtbank. Het kan worden gehomologeerd door de notaris voor het verlenen van authenticiteit en uitvoerbare kracht. “ De UBMP merkt op dat dit reeds het geval is waardoor dit laat denken dat de faciliteiten verleend aan personen die een diploma in de rechten hebben genieten van een zekere protectionisme tegenover de bemiddeling.
Deze situatie belemmert de ontwikkeling van de bemiddeling en de promotie ervan aan het publiek.
Gecumuleerde titels advocaat-bemiddelaar, notaris-bemiddelaar, psycholoog-bemiddelaar… wekt verwarring bij de cliënten van de bemiddeling… Deze moet op zichzelf kunnen bestaan indien men ze verder wenst te ontwikkelen.
We wensen ook met zijn allen dat de professionaliteit van de bemiddelingsactiviteiten ontwikkelt en dat men kan spreken van een echt beroep (specifieke opleiding die al bestaat, duidelijk ethisch kader, de Europese Code…)
In een tijd waarin “samen leven” groeit en waar verbeteren / bescherming / behouden van de verbindingen tussen de burgers een prioriteit van de Staat geworden is, er ook de noodzaak is om te besparen, zijn we verbaasd dat Minister Koen Geens het preventieve aspect van de bemiddeling niet verder ontwikkelt.
Laten we alle middelen durven implementeren!
Voor de Belgische Unie van Professionele Bemiddelaars,
Hélène van den Steen, Voorzitster (Helene.vds@ubmp-bupb.org) & Grégory Simon, Directielid (gregory.simon@ubmp-bupb.org)
